Programy aktywizacyjne i projekty urzędu - Powiatowy Urząd Pracy dla Miasta Torunia


Zawartość stron


 
Wprowadzenie
 
Poniższe opracowanie ma na celu ukazanie przebiegu realizacji projektów realizowanych
w Powiatowym Urzędzie Pracy dla Miasta Torunia w dobiegającym w tym roku końca okresie programowania, obejmującym lata 2004-2006. Sądzimy bowiem, że warto dokonać swoistego podsumowania wspomnianego okresu, zwłaszcza teraz, gdy oczekujemy na wdrażanie następnych projektów w kolejnym okresie programowania (lata 2007-2013) w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL).
W minionym okresie PUP dla Miasta Torunia zrealizował szereg programów dla osób bezrobotnych, mających na celu zmianę lub podwyższenie ich kwalifikacji i umiejętności zawodowych, zwiększenie mobilności zawodowej oraz aktywną walkę z takimi negatywnymi zjawiskami jak bezrobocie, pauperyzacja i wykluczenie społeczne. Również dla nas jako pracowników PUP był to czas obfitujący w niezwykle ciekawe i cenne doświadczenie, dzięki któremu nauczyliśmy się, jak w najbardziej efektywny sposób wykorzystywać środki unijne przeznaczone na podejmowanie kompleksowych działań na rzecz osób bezrobotnych.
Podstawową intencją niniejszego opracowania jest przedstawienie najważniejszych celów programów już zakończonych oraz tych, których realizacja niedługo dobiegnie końca, współfinansowanych z Europejskiego Funduszu  Społecznego (EFS). W poniższej pracy zostaną omówione najistotniejsze założenia projektów oraz stopień ich realizacji. Ponadto zostaną zaprezentowane i pokrótce scharakteryzowane formy wsparcia oferowane w ramach poszczególnych programów.
 
Europejski Fundusz Społeczny
 
Europejski Fundusz Społeczny (EFS) stanowi kluczowy instrument służący wspieraniu działań podejmowanych przez Wspólnotę Europejską w ramach Europejskiej Strategii Zatrudnienia, a także rocznych Wytycznych Unii dotyczących tej kwestii. EFS jako jeden z czterech funduszy strukturalnych został powołany w celu wspierania wspólnotowej polityki społecznej[1]. Powstał w 1957 roku na podstawie artykułu 123 Traktatu o EWG jako pierwszy fundusz strukturalny Wspólnoty Europejskiej. Jego pierwsze zastosowanie w praktyce miało miejsce już trzy lata później. Od momentu powstania do dnia dzisiejszego EFS ewoluował wielokrotnie, aby jak najlepiej dostosować się do dynamicznie zmieniającej się sytuacji polityczno-gospodarczej, stawiającej kolejne wyzwania przed europejską polityką zatrudnienia.
EFS umożliwia finansowanie działań i inicjatyw państw członkowskich w zakresie przeciwdziałania bezrobociu oraz rozwoju zasobów ludzkich, takich jak: kursy i szkolenia zawodowe, stypendia, staże i praktyki zawodowe, doradztwo i informacja zawodowa, pośrednictwo pracy, analizy, badania oraz prognozy dotyczące rynku pracy.
U podstaw unijnej polityki strukturalnej, wpływając na efektywność i jednolitość podejmowanych działań, leży pięć podstawowych zasad: zasada subsydiarności (pomocniczości), koncentracji, wieloletniego programowania, partnerstwa i dodatkowości. Zasady te zostały sformułowane podczas pierwszej reformy funduszy strukturalnych w 1988 r. Stanowią wynik doświadczeń zdobytych przez Komisję Europejską i mają na celu koordynację oraz wspieranie polityk regionalnych państw członkowskich. Europejski Fundusz Społeczny wspiera te przedsięwzięcia, których najważniejszym zadaniem jest przeciwdziałanie bezrobociu i rozwój zasobów ludzkich poprzez zwiększenie poziomu zatrudnienia, zapewnienie równości kobiet i mężczyzn na rynku pracy oraz zagwarantowanie trwałego, harmonijnego rozwoju społeczno-gospodarczego[2]. Do przedsięwzięć tych należą w szczególności:
- aktywna polityka rynku pracy,
- przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego,
- kształcenie ustawiczne (kształcenie permanentne, edukacja dorosłych),
- doskonalenie kadr gospodarki oraz rozwój przedsiębiorczości.
W ramach wymienionych obszarów wsparcia realizowane są priorytetowe zadania EFS. Obejmują one: 1. Aktywną politykę rynku pracy. 2. Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego. 3. Kształcenie ustawiczne. 4. Doskonalenie kadr gospodarki (promocja potencjału adaptacyjnego) oraz rozwój przedsiębiorczości. 5. Zwiększanie dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku pracy.
Ponadto EFS wspiera kwestie horyzontalne (wspólne dla całej Unii i jej poszczególnych członków) dotyczące rozwoju lokalnego oraz rozwoju zrównoważonego, polegającego na rozkwicie ekonomiczno-społecznym przy jednoczesnym poszanowaniu praw przyrody. Podejmowane działania przyczyniają się do wzmocnienia więzi wspólnot terytorialnych, poprawy jakości życia społeczności lokalnych oraz zwiększenia zaangażowania mieszkańców i władz w rozwój społeczno-gospodarczy regionu[3].
 
Projekty zrealizowane
 
W latach 2004-2006 PUP dla Miasta Torunia wystąpił jako projektodawca szeregu programów współfinansowanych przez Unię Europejską w ramach EFS. Projekty te skierowane były do różnorodnych grup osób bezrobotnych, uwzględniając ich specyficzne potrzeby i oczekiwania zawodowe. Zrealizowane programy zostały skierowane przede wszystkim do osób, które znajdowały się w tzw. szczególnej sytuacji na rynku pracy, w tym młodzieży poniżej 25. roku życia oraz osób dotkniętych problemem długotrwałego bezrobocia.
Do projektów zrealizowanych dzięki funduszom unijnym zaliczamy następujące programy:
1. Nasza galaktyka (działanie 1.2 SPO RZL) - projekt wdrażany od 1 kwietnia 2004 r.
do 31 marca 2005 r. W projekcie wzięło udział ogółem 630 osób bezrobotnych, które nie ukończyły 25. roku życia i były zarejestrowane w urzędzie pracy przez okres nieprzekraczający 24 miesięcy. W szkoleniach i kursach zawodowych uczestniczyło 250 osób, natomiast ze staży skorzystało 222 beneficjentów. Projekt przyczynił się do podjęcia zatrudnienia przez 298 osób; dwie osoby rozpoczęły prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Wartość projektu wyniosła 1 016,400 zł. Efektywność programu ukształtowała się na poziomie 47,62%.
2. Wyjście z cienia (działanie 1.3 SPO RZL) - projekt realizowany od 1 kwietnia 2004 r.
do 31 marca 2005 r. W projekcie wzięło udział łącznie 210 osób w wieku powyżej 25 lat, które były zarejestrowane w urzędzie pracy przez okres nie dłuższy niż 24 miesiące. 120 osób uczestniczyło w szkoleniach zawodowych, a z przygotowań zawodowych skorzystało 75 osób. Dzięki projektowi 70 uczestników podjęło pracę, a 34 rozpoczęło prowadzenie własnej firmy. Efektywność programu wyniosła zatem 49,52%. Wartość projektu to 675 900 zł.
3. Aktywacja 2005 (działanie 1.2 SPO RZL) - projekt realizowany od 1 kwietnia 2005 r. do 31 marca 2006 r. W projekcie uczestniczyło ogółem 464 bezrobotnych, którzy nie ukończyli 25 lat i byli zarejestrowani w urzędzie pracy przez okres do 24 miesięcy. Ze szkoleń zawodowych skorzystało 226 osób, na przygotowania zawodowe zostały skierowane 73 osoby, a na staże 158 osób. Jednorazowe środki na rozpoczęcie prowadzenia działalności otrzymało 8 beneficjentów. Projekt przyczynił się do podjęcia pracy przez 229 uczestników. 12 beneficjentów założyło własne przedsiębiorstwa. Oznacza to, że na dzień zakończenia realizacji projektu 51,94% beneficjentów podjęło zatrudnienie. Całkowita wartość projektu wyniosła 1 230 200,00 zł.
4. Aktywność – szansa na sukces (działanie 1.3 SPO RZL) - projekt realizowany od
1 kwietnia 2005 r. do 31 marca 2006 r. Grupę docelową stanowiły osoby, które ukończyły
25. rok życia i widniały w prowadzonej przez nas ewidencji przez okres do dwóch lat od ostatniej rejestracji. W sumie w projekcie wzięło udział 235 beneficjentów. Na przygotowanie zawodowe skierowano 100 osób, zaś w szkoleniach zawodowych uczestniczyło 135 osób, jednorazowe środki na rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej uzyskało 21 osób. 99 beneficjentów podjęło pracę, a 24 osoby rozpoczęły prowadzenie działalności gospodarczej. Na dzień zakończenia realizacji projektu 52,34% beneficjentów podjęło zatrudnienie. Całkowita wartość projektu wyniosła 808.000,00 zł. Projekt uzyskał Certyfikat Banku Dobrych Praktyk, nadawany przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego we współpracy z Fundacją Rozwoju Demokracji Lokalnej.
5. Zatłoczona droga – wracamy do pracy (działanie 1.6 SPO RZL) - realizacja projektu  trwała od 1 września 2005 r. do 31 sierpnia 2006 r. W projekcie wzięło udział ogółem 50 kobiet w wieku 30-45 lat, które pozostawały bez pracy przez co najmniej 12  miesięcy. 40 beneficjentek uczestniczyło w szkoleniach zawodowych, 22 w przygotowaniach zawodowych, a 5 uzyskało jednorazowe środki na rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej. 21 uczestniczek uzyskało zatrudnienie, a 5 podjęło własną działalność gospodarczą., co sprawiło, że efektywność programu osiągnęła poziom 52%. Całkowity koszt projektu wyniósł 302 990,80 zł.
6. Aktywna jesień zawodowa 2006 (działanie 1.5 SPO RZL) - projekt wdrażany od 1 lutego 2006 r.
do 31 grudnia 2006 r. W projekcie wzięło udział ogółem 31 osób bezrobotnych w wieku powyżej 50. roku życia, które były zarejestrowane w urzędzie pracy przez okres powyżej 24 miesięcy. Beneficjenci skorzystali z pomocy doradcy zawodowego, pośrednika pracy i psychologa. W indywidualnych szkoleniach zawodowych uczestniczyło 30 osób, a na przygotowania zawodowe zostało skierowanych 28 beneficjentów. W wyniku podjętych działań 11 osób (52% beneficjentem) uzyskało zatrudnienie.  Wynika z tego, że na  dzień zakończenia realizacji projektu efektywność wyniosła 35,48%. Całkowity koszt projektu wyniósł 302 990,80 zł.
7. Pomost 2006 (działanie 1.6 SPO RZL) - projekt realizowany był od 1 lutego 2006 r. do 31 grudnia 2006 r. Uczestniczyło w nim 65 kobiet w wieku 25-54 lata, które pozostawały bez pracy przez okres powyżej 12 miesięcy, posiadających wykształcenie zasadnicze zawodowe, średnie lub wyższe. 60 beneficjentek brało udział w szkoleniach zawodowych i przygotowaniach zawodowych w miejscu pracy. Na dzień zakończenia realizacji projektu efektywność wyniosła 40%, jako że 26 beneficjentek uzyskało zatrudnienie po zakończeniu udziału w programie. Całkowita wartość projektu to 410 222,25 zł.
 
Projekty rozpoczęte w 2006 roku
 
Należy podkreślić, że w roku 2006 rozpoczęła się realizacja dwóch kolejnych projektów w ramach działania 1.2 i 1.3 SPO RZL: „Pegaz 2006" i „Rozwijaj się". Docelowo ma w nich uczestniczyć 1222 osób, kolejno 535 i 687. Przewidywany koniec okresu wdrażania wspomnianych projektów to 30 września 2007 roku.
Projekt „Pegaz 2006" skierowany jest do młodzieży poniżej 25. roku życia, bezrobotnej przez okres do 24 miesięcy oraz bezrobotnych absolwentów wszystkich typów szkół ponadgimnazjalnych. Całkowita wartość projektu to 1 839 800,00 zł.                              
Natomiast projekt „Rozwijaj się" adresowany jest do osób bezrobotnych, w tym długotrwale bezrobotnych, które ukończyły 25. rok życia, zarejestrowanych przez okres
do 24 miesięcy (z wyłączeniem absolwentów). Całkowita wartość projektu to 2 001, 200 zł.                          
Należy też wspomnieć o projekcie „Walcz o siebie" dla działania 2.4 ZPORR, którego cel stanowi dostosowanie kwalifikacji 30 uczestników projektu do funkcjonowania w zmieniających się warunkach społeczno-ekonomicznych oraz przygotowanie ich do wykorzystania szans związanych z powstawaniem nowych miejsc pracy. W programie mogą uczestniczyć pracownicy przemysłów oraz sektorów podlegających procesom restrukturyzacyjnym oraz pozostałe osoby zagrożone utratą zatrudnienia z tego powodu, a także te, które utraciły pracę z przyczyn niedotyczących pracowników, osoby pozostające bez zatrudnienia, zarejestrowane jako bezrobotne lub poszukujące pracy przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Realizacja projektu obejmuje okres od 1 grudnia 2006 roku do 31 marca 2008 roku. Całkowita wartość projektu wyniesie 852 289,50 zł.
 
Warto zauważyć, że w 2006 roku Powiatowy Urząd Pracy dla Miasta Torunia złożył trzy wnioski o dofinansowanie projektów, które zostały ocenione pozytywnie przez Komisję Oceny Projektu. Wdrażanie projektów rozpoczęło się w styczniu 2007 roku. Są to programy:
 
 „Chcemy być aktywni" dla działania 1.5 SPO RZL -
celem projektu jest udzielenie wsparcia 50 osobom bezrobotnym
powyżej 24 miesięcy o wykształceniu zasadniczym, średnim i wyższym, zagrożonym wykluczeniem społecznym, które ukończyły 25 lat oraz przygotowanie tych osób do powrotu do czynnego życia zawodowego. Całkowita wartość projektu: 288 000,00 zł. Realizacja projektu rozpoczęła się 1 stycznia.2007 roku, natomiast jej zakończenie planowane jest na dzień 29 lutego 2008 roku,
„Impuls" dla działania 1.5 SPO RZL -
celem projektu jest udzielenie pomocy 30 osobom bezrobotnym (w tym 6 osobom niepełnosprawnym) powyżej 24 miesięcy o wykształceniu zasadniczym i średnim, zagrożonym ekskluzją społeczną, które ukończyły 25 lat oraz przygotowanie tych osób do powrotu do czynnego życia zawodowego. Całkowita wartość projektu to 156 650,00 zł. Realizacja projektu rozpoczęła się 1 stycznia 2007 roku, natomiast jej zakończenie planowane jest na 31 grudnia 2008 roku.
 
Formy wsparcia
 
Beneficjenci ostateczni projektów obejmowani są wszechstronnym, a przy tym zindywidualizowanym wsparciem. Proponowane formy pomocy mają na celu podniesienie, zmianę lub uaktualnienie posiadanych umiejętności i kwalifikacji zawodowych oraz dostosowanie ich do aktualnych wymogów regionalnego i lokalnego rynku pracy. Poza usługami doradczymi oraz tymi z zakresu pośrednictwa pracy, uczestnicy zrealizowanych programów mieli możliwość skorzystania z pomocy psychologa oraz wolontariuszek z instytucji partnerskiej, a także odbycia szkoleń komputerowych w pracowni informatycznej naszego urzędu.
Oferowane w ramach projektu wsparcie stanowiło skuteczny instrument w aktywnej walce ze zjawiskiem bezrobocia, przybierając postać staży, przygotowań zawodowych w miejscu pracy, dobieranych indywidualnie szkoleń i kursów zawodowych, jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej.
Zorganizowane szkolenia odbyły się zarówno w formie grupowej, jak indywidualnej (po przedstawieniu pisemnego zobowiązania pracodawcy do zatrudnienia kursanta po ukończeniu szkolenia).  Uczestnicy kursów otrzymali – w zależności od wieku – dodatki (osoby powyżej 25. roku życia) lub stypendia szkoleniowe (osoby poniżej 25. roku życia).
Kolejne proponowane formy pomocy, mianowicie staże i przygotowania zawodowe w miejscu pracy pozwoliły na praktyczną weryfikację kwalifikacji i umiejętności zawodowych oraz posiadanej wiedzy teoretycznej dzięki wykonywaniu przez beneficjentów zadań w rzeczywistych warunkach pracy. Pracownicy urzędu pozyskali oferty stażowe i przygotowania zawodowego, które zostały następnie poddane analizie i selekcji pod kątem ich atrakcyjności (konkurencyjności), deklaracji zatrudnienia po ukończonej formie oraz wywiązywania się przez danego pracodawcę ze wcześniejszych zobowiązań wobec Urzędu. Uczestnicy omawianych form pobierali stypendium w wysokości podstawowego zasiłku dla bezrobotnych oraz odbyli finansowane przez Urząd badania lekarskie.
Jak zostało wspomniane, naczelny cel proponowanego wsparcia stanowiło zdobycie i utrzymanie zatrudnienia przez beneficjentów, czemu towarzyszył zarówno wzrost ich wiary w posiadane siły i możliwości zawodowe, zwiększenie poziomu samooceny, poprawa sytuacji zawodowej oraz podwyższenie statusu społeczno-ekonomicznego. Oferowana pomoc w efektywny sposób przygotowała beneficjentów do uzyskania zatrudnienia.
Dzięki partycypacji w projektach beneficjenci uzyskali wiedzę teoretyczną oraz praktyczne umiejętności, w jaki sposób poszukiwać pracy, a także uzyskali kwalifikacje zawodowe najbardziej pożądane przez toruńskich pracodawców. Ponadto poprzez udzielanie jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej, których wypłata poprzedzona została szkoleniem z zakresu rejestrowania i prowadzenia własnej firmy, staraliśmy się promować postawę przedsiębiorczą oraz ideę samozatrudnienia.
 
Podsumowanie
 
            Powyższe dane wskazują, że w latach 2004-2006 udało nam się z sukcesem zaprojektować i pozyskać fundusze na realizację kilku ważnych projektów, atrakcyjnych zarówno dla osób bezrobotnych, jak toruńskich pracodawców. Dzięki ich wdrożeniu zrealizowano zróżnicowane potrzeby i oczekiwania zawodowe osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, a także zapotrzebowanie kadrowe toruńskich zakładów pracy, które zyskały wartościowych i zaangażowanych pracowników. Sytuacja ta wpłynęła na ograniczenie zjawiska bezrobocia, dzięki czemu pod względem stopy bezrobocia w 2006 roku Toruń uplasował się na drugim miejscu w całym województwie kujawsko-pomorskim.
            Poziom bezrobocia w naszym mieście systematycznie spada, co oznacza, że podejmowane przez nas działania na rzecz walki z tym zjawiskiem, realizowane przede wszystkim w ramach projektów wdrażanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, przynoszą zamierzone rezultaty. Lata 2004-2006 nauczyły nas także, w jaki sposób pozyskiwać unijną pomoc oraz efektywnie wykorzystywać fundusze strukturalne. Mamy nadzieję, że bogatsi w te doświadczenia z sukcesem będziemy realizować kolejne projekty nadchodzącym okresie programowania.
 
 
 
 
Toruń, dnia 26 lutego 2007 roku
Wydział Analiz i Pozyskiwania Funduszy
PUP dla Miasta Torunia
 
[1] Poza Europejskim Funduszem Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR), Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego (EFRR) oraz Finansowym Instrumentem Orientacji Rybołówstwa (FIWR).
[2] Szacuje się, że opóźnienie gospodarczo-społeczne Polski w stosunku do najbogatszych krajów Unii przed naszą akcesją do Wspólnoty wynosiło około 30 lat. Za: Maciej Kuczewski i Stanisław Zawiślański, 50 pytań o Unię Europejską, publikacja wydana na zlecenie ówczesnego Pełnomocnika Rządu ds. Informacji Europejskiej, Wydawnictwo „Skorpion", Warszawa 2002, s. 30.
 
[3] Tekst ten stanowi fragment artykułu [Agata Wesołowska] pt. „Co znaczy znak EFS", zamieszczonego w „Rynku pracy" nr 4/2006.

Partnerzy

Na skróty

 Przejdź na górę